Αρχαία Σικυώνα, η αρχαία πολιτεία της Κορινθίας

Η Αρχαία Σικυώνα βρίσκεται στο ύψωμα του Βασιλικού, ένα χωριό περίπου 4 χιλιόμετρα νοτιανατολικά του Κιάτου, έδρα του Δήμου Σικυωνίων. Στην αρχαιότητα συνόρευε ανατολικά με την Κόρινθο, δυτικά με την Αχαϊκή Πελλήνη και νότια με τον Αρκαδικό Φλιούντα και τη Στύμφαλο, ενώ ο αστικός χώρος καταλάμβανε υψίπεδο εμβαδού περίπου 2300 στρεμμάτων. Ο Στράβωνας αναφέρει ότι η Σικυών αρχικά βρισκόταν δίπλα στη θάλασσα μέχρι να την «ανοικίσει» ο Δημήτριος ο Πολιορκητής. Ο Δημήτριος κατέλαβε την πόλη από τον Κάσσανδρο και έπεισε τους Σικυώνιους να μετοικήσουν ψηλότερα, όπου οχύρωσε το υψίπεδο και προσωρινά το ονόμασε «Δημητριάς». Τα περισσότερα δημόσια κτίσματα έγιναν επί Δημήτριου και κατόπιν επί Αράτου, ο οποίος και προσάρτησε την πόλη στην Αχαϊκή Συμπολιτεία. Τα επιβλητικότερα από τα κτίσματα της Αρχαίας Σικυώνας είναι το θέατρο και το ρωμαϊκό λουτρό, το οποίο εκτελεί χρέη Μουσείου.

Οι πρώτες ανασκαφές στην Αρχαία Σικυώνα έγιναν στο χώρο του θεάτρου από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών, μεταξύ του 1886 και 1898. Οι ανασκαφή επικεντρώθηκε στο χώρο της αρχαίας αγοράς και έφερε στο φώς ένα ναό, παλαίστρα, βουλευτήριο, μακρά στοά, και τμήμα του κοίλου του θεάτρου. Όλα τα ορατά αρχιτεκτονικά μνημεία της αρχαίας Σικυώνος, εκτός του θεάτρου και του σταδίου, εντάσσονταν στο «Ιπποδάμειο σύστημα», χαρακτηριστικό ελληνιστικής πόλης, και ουσιαστικά προσανατολίζει την πόλη στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Σε όποιο σηµείο του οροπεδίου κι αν σταθεί κανείς, αγναντεύει από ψηλά τα εύφορα περιβόλια της πεδιάδας του Ασωπού ως το Κιάτο και τη θάλασσα του Κορινθιακού κόλπου ως τον βράχο Ακροκορίνθου και τον Ισθµό στα ανατολικά.

Στον αρχαιολογικό χώρο υπάρχει ένα επιβλητικό αρχαίο Θέατρο, το ανασκαμμένο τμήμα της Αγοράς της ελληνιστικής και ρωμαϊκής πόλης, το Στάδιο και οι ρωμαϊκές Θέρμες (Βαλανείο), που στεγάζουν σήμερα ένα μικρό αλλά υπέροχο αρχαιολογικό μουσείο.

Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν στο χώρο του Θεάτρου από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών, μεταξύ 1886 και 1898. Στη συνέχεια οι ανασκαφές στην αρχαία αγορά έφεραν στο φώς έναν ναό, παλαίστρα, βουλευτήριο, μακρά στοά, και τμήμα του κοίλου του θεάτρου.

Η Αρχαία Σικυών όπως την είδε ο Παυσανίας

Το μεγαλείο των μνημείων της Αρχαίας Σικυώνος, μίας πολιτείας άκμασε πριν από 25 αιώνες αλλά και κατά την ελληνιστική περίοδο, περιγράφει ο Έλληνας περιηγητής και γεωγράφος Παυσανίας τον 2ο αιώνα μ.Χ.

Σύμφωνα με τον Παυσανία, όταν ο επισκέπτης ερχόταν από την Κόρινθο στην Σικυώνα συναντούσε το μνήμα του Λύκου του Μεσσήνιου και στα δεξιά του το Ολύμπιο. Στην Ακρόπολη υπήρχε το Ιερό της Ακραίας Τύχης και των Διοσκούρων με τα ξόανα των θεοτήτων.

Αμέσως μετά συναντούσε το Θέατρο με το άγαλμα του Αράτου που κρατούσε ασπίδα.

Μετά το Θέατρο ήταν ο ναός του Διονύσου και η Αγορά. Μετά την Αγορά υπήρχε ο ναός της Αρτέμιδος Λιμναίας και στη συνέχεια το Ιερό της Πειθούς. Μετά το Τέμενος των Ρωμαίων αυτοκρατόρων στεκόταν ο ναός του Απόλλωνα.

Ακόμη στην πόλη υπήρχαν  το Στάδιο, το Βουλευτήριο με μεγάλη στοά, ο Βωμός του Ισθμίου Ποσειδώνος. Δίπλα έστεκαν τα αγάλματα του Μειλιχίου Διός και της Πατρώας Αρτέμιδος. Υπήρχαν ακόμη ο ναός του Λυκείου Απόλλωνος, το Γυμναστήριο με άγαλμα του Ηρακλή, το Ιερό του Ασκληπιού και ο ναός της Αφροδίτης με άγαλμα της θεάς.

Κοντά στην Ιερά Πύλη ήταν το Ιερό της Φεραίας Αρτέμιδος, ο ναός της Αθηνάς με το μνήμα του Ενιπέα κατασκευαστού του Ναού. Μετά ήταν το Ιερό της Ήρας. Στη Σικυώνα υπήρχε και δεύτερος ναός της Ήρας και του Καρνείου Απόλλωνος, όπως και Βωμοί του Πανός και του Ηλίου.

Όλα αυτά µαρτυρούν τον πλούτο, τη σπουδαιότητα και τη δόξα της αρχαίας Σικυώνας. Ονομαστοί, άλλωστε, είναι οι θησαυροί των Συκιωνίων στους Δελφούς και στην Ολυμπία.

Μάλιστα οι Συκιώνιοι ήσαν οι πρώτοι Πελοποννήσιοι που έκοψαν νομίσματα (550 π.Χ.) με την κεφαλή της θεάς Αρτέμιδος. Κατά την Αλεξανδρινή περίοδο, οι Συκιώνιοι έκοψαν νομίσματα τετράδραχμα με την μορφή του Μ. Αλεξάνδρου και το όνομά του.

Τα Συκιώνια νομίσματα κυκλοφορούσαν σε όλες τις αγορές του Ελληνικού Κράτους, που τα όριά του εκείνη την εποχή έφθαναν μέχρι την Εσπερία (Ισπανία).

Αρχαίο Θέατρο με θέα

Σήμερα στο ύψωμα του αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Σικυώνος προβάλλει το αρχαίο Θέατρο, λαξευμένο σε ένα φυσικό κοίλωμα στις υπώρειες της ελληνιστικής ακρόπολης.

Το Αρχαίο Θέατρο της Σικυώνος χρονολογείται στα τέλη του 4ο αι. π.Χ. και υπολογίζεται ως ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα της αρχαίας Ελλάδας.

Αποτελείται από το κοίλο, την ορχήστρα και τη σκηνή. Εντυπωσιάζουν οι δύο θολωτές δίοδοι στα άκρα του κοίλου για την είσοδο των θεατών. Αποτελούν μοναδικά δείγματα ελληνιστικής αρχιτεκτονικής.

Από το ύψωμα του αρχαίου θεάτρου διακρίνεται η Αγορά όπου έχει ανασκαφεί ένας ναός που χρονολογείται από την αρχαϊκή ως και την ελληνιστική εποχή.

Στο νοτιοδυτικό τμήμα της αγοράς, στις υπώρειες της ελληνιστικής ακρόπολης, δεσπόζει το Γυμνάσιο (Παλαίστρα) που χρονολογείται στην ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή.

Το μνημειακό συγκρότημα απλώνεται σε δύο αναλήμματα (επίπεδα), που επικοινωνούν μεταξύ τους με τρεις κλίμακες ανόδου.

Ξεχωρίζουν οι δύο κρηναίες κατασκευές, τοποθετημένες κατά μήκος του αναλημματικού τοίχου που συγκρατεί το ανώτερο επίπεδο του οικοδομήματος.

Στο ανατολικό ανασκαμμένο τμήμα της Αγοράς έχει ανασκαφεί το Βουλευτήριο και μια επιμήκης στοά, που κατασκευάστηκαν τον 4ο αι π.Χ.

Κατά τη ρωμαϊκή εποχή το Βουλευτήριο μετατράπηκε σε Θερμές (δημόσια λουτρά) ενώ και η στοά δέχτηκε επισκευές για εργαστηριακή χρήση.

Το Στάδιο στα δυτικά του Θεάτρου, αν και δεν έχει ανασκαφεί, διαγράφεται λόγω της μορφολογίας του εδάφους.

Όλα τα ορατά αρχιτεκτονικά μνημεία της αρχαίας Σικυώνος, εκτός του Θεάτρου και του Σταδίου, εντάσσονταν στο «Ιπποδάμειο σύστημα». Χαρακτηριστικό σύστημα ελληνιστικής πόλης, το οποίο ουσιαστικά προσανατολίζει την πόλη στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Το Μουσείο της Αρχαίας Σικυώνος

Μήπως είστε από εκείνους που μπαίνουν σε μουσεία μάλλον με… βαριά καρδιά; Ε, το αρχαιολογικό μουσείο της Αρχαίας Σικυώνος θα σάς κάνει να αλλάξετε γνώμη για τα… βαρετά μουσεία.

Επειδή είναι ένα ξεχωριστό μουσείο που γιατί στεγάζεται από το 1935 μέσα σε τμήμα ενός ρωμαϊκού Βαλανείου (Θέρμες).

Το μνημειακό συγκρότημα ήταν δημόσια λουτρά κατασκευασμένα από πλινθοδομή. Διατηρήθηκαν σε αρκετά καλή κατάσταση καθώς οι τοίχοι τους σώθηκαν σε ύψος 4 μέτρων.

Την ανασκαφή πραγματοποίησε το 1935 ο καθηγητής Αν. Ορλάνδος, ο οποίος και διαμόρφωσε κατάλληλα από τον χώρο για να στεγάσει το μουσείο.

Στον υπαίθριο χώρο του αρχαιολογικού Μουσείου Σικυώνος εκτίθενται αρχιτεκτονικά μέλη, ταφικές στήλες και ενεπίγραφα βάθρα. Όλα προέρχονται  από μνημεία της ελληνιστικής, της ρωμαϊκής και της παλαιοχριστιανικής Σικυώνας.

Στο εσωτερικό του εκτίθενται οι θησαυροί της Σικυώνας και των γύρω περιοχών.

Τις τρείς αίθουσες κοσμούν ευρήματα από τη πόλη Στύμφαλο, την πόλη Πελλήνη και το Σπήλαιο των Πιτσών. Χρονολογούνται από τη μυκηναϊκή έως και την παλαιοχριστιανική περίοδο.

korinthostv.gr