Οι Μ. Σφούνη και Μ. Λάμπρου ήταν υπεύθυνες για την πόντιση του καλωδίου που ένωσε την Κρήτη με την ηπειρωτική χώρα. Η Μαριάντζελα Σφούνη και η Μαρία Λάμπρου ήταν επί 2,5 συνεχείς μήνες στο πλοίο από όπου συντόνιζαν την πόντιση του υποβρύχιου καλωδίου.
Χαρακτηρίστηκε η «διασύνδεση» των ρεκόρ, αφού πρόκειται για τη μεγαλύτερη σε μήκος καλωδιακή σύνδεση εναλλασσόμενου ρεύματος παγκοσμίως (178 χλμ.) και τη μεγαλύτερη σε βάθος, καθώς για πρώτη φορά τοποθετήθηκαν υποβρύχια καλώδια σε 1.000 μ.
Η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Πελοποννήσου ολοκληρώθηκε από τον ΑΔΜΗΕ επίσης σε χρόνο-ρεκόρ παρά τις δυσκολίες της πανδημίας. Αυτά όμως είναι ήδη γνωστά. Υπάρχει ένα ακόμη αφανές «ρεκόρ» που συγκινεί και εντυπωσιάζει ακόμη περισσότερο. Επικεφαλής του ιδιαίτερα απαιτητικού από τεχνολογικής άποψης έργου σχεδιασμού και πόντισης του υποβρύχιου καλωδίου ήταν τρεις νέοι άνθρωποι, που όταν έφυγαν από την Ελλάδα για να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Ευρώπη και την Αμερική δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι μια μέρα οι εξειδικευμένες γνώσεις τους θα έβρισκαν εφαρμογή σε ένα καινοτόμο έργο στη χώρα τους, το οποίο μάλιστα κατασκευάζεται από ελληνική εταιρεία.
Οταν υπάρχουν όμως ελληνικές επιχειρήσεις που επενδύουν στην καινοτομία και στο εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, όπως η Hellenic Cables, τότε ναι, οι νέοι Ελληνες επιστήμονες επιστρέφουν στη χώρα τους, αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης και νιώθουν και οι ίδιοι διπλά περήφανοι όταν η εξειδίκευσή τους βρίσκει πλήρη εφαρμογή στο έργο μιας ελληνικής εταιρείας.
Η Μαριάντζελα Σφούνη, η Μαρία Λάμπρου και ο Βασίλης Κανάς, όλοι τους νέοι μηχανικοί με περγαμηνές από τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Είδαν την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης ως προσωπική πρόκληση, αφού, όπως αναφέρουν στην «Κ» μεταφέροντας την εμπειρία τους, o υποθαλάσσιος χώρος μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου παρουσιάζει μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον, καθώς χαρακτηρίζεται από ανομοιόμορφη γεωμορφολογία, απότομες κλίσεις, βάθη που αγγίζουν τα 1.000 μ. και έντονη κινητικότητα.
Η βραβευμένη το 2014 με την ευρωπαϊκή υποτροφία Marie Curie για να ερευνήσει τους μηχανισμούς υποθαλάσσιων ροών που μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό ρίσκο για την ακεραιότητα των υποβρύχιων καλωδίων και αγωγών, Μαριάντζελα Σφούνη, εργάστηκε στις Βρυξέλλες ως μηχανικός (Fugro Belgium) για μεγάλα offshore έργα σε Ευρώπη, ΗΑE και ΗΠΑ. Το 2019 επέστρεψε στην Ελλάδα και εντάχθηκε στη Hellenic Cables, όπου ανέλαβε τον ρόλο της Lead Project Engineer στο έργο διασύνδεσης Κρήτης – Πελοποννήσου. Διδάκτωρ μηχανικός με εξειδίκευση στην Υπολογιστική Ρευστοδυναμική και διπλωματούχος της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών (UPatras 2010) και κάτοχος Master of Science in Water Resources and Environment επί 2,5 συνεχείς μήνες που διήρκεσε η πόντιση του καλωδίου μαζί με τη μόλις 30 ετών Μαρία Λάμπρου είχε όλη την ευθύνη του έργου σπάζοντας τα στεγανά ενός ανδροκρατούμενου κατά βάσιν χώρου.
Η ανήσυχη Μαρία Λάμπρου, αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών με ειδίκευση στην Αεροναυπηγική και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας κατάφερε να εξασφαλίσει μια υποτροφία για μεταπτυχιακές σπουδές στο Masdar Institute of Science and Technology στην πρωτεύουσα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, το Αμπου Ντάμπι σε επιστημονική συνεργασία με το πανεπιστήμιο MIT των ΗΠΑ, ικανοποιώντας την ανάγκη της να «εξερευνεί νέους κόσμους». Το 2017 επέστρεψε στην Ελλάδα και ψάχνοντας την ευκαιρία που θα συνδύαζε το τεχνικό υπόβαθρο των σπουδών της και το ενδιαφέρον της για νέα και καινοτόμα πράγματα ξεκίνησε να εργάζεται στη Hellenic Cables ως μηχανικός έργων (site manager) σε διάφορα έργα της εταιρείας εντός και εκτός συνόρων και από τον Φεβρουάριο του 2019 ασχολείται αποκλειστικά με την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Πελοποννήσου ως project manager του έργου. «Οι απαιτήσεις του έργου διασύνδεσης ήταν πρωτόγνωρες. Στους 2,5 μήνες που διήρκεσε συνολικά η πόντιση, οι προκλήσεις ήταν έντονες και σημαντικές. Οπως πρωτόγνωρες σε παγκόσμιο επίπεδο ήταν και οι προδιαγραφές του ίδιου του έργου. Στις μεγαλύτερες προσωπικές προκλήσεις θα τοποθετούσα την ανάγκη συντονισμού ομάδων ατόμων με διαφορετικά χαρακτηριστικά και την ευθύνη των άμεσων αποφάσεων που έπρεπε να παρθούν καθ’ όλη τη διάρκεια της πόντισης», τονίζει η Μαρία Λάμπρου. Πώς ήταν όμως για μια γυναίκα οι συνθήκες στο καράβι 2,5 μήνες επί 24ωρο; «Πρέπει να διαθέτεις συνεχή πνευματική επαγρύπνηση και σωματικές αντοχές. Αυτό που μπορώ να πω με σιγουριά είναι ότι η προσήλωση στην εκτέλεση του έργου σε απορροφά και η παραμονή στη θάλασσα συνηθίζεται, ακόμα και υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες!», απαντά αποπνέοντας την απόλαυση της δημιουργικής κούρασης. «Η ομορφιά της ελληνικής θάλασσας εύκολα σε αποζημιώνει», λέει και η Μαριάντζελα Σφούνη, περιγράφοντας τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η ίδια κατά τη διάρκεια της πόντισης. «Απαιτείται εγρήγορση 24 ώρες το 24ωρο, επίβλεψη κάθε λεπτομέρειας και απόλυτη συγκέντρωση γιατί κάθε λάθος μπορεί να κοστίσει». Η μεγαλύτερη πρόκληση για τη Μαριάντζελα ήταν ότι το εγχείρημα ήταν πρωτόγνωρο. «Πάντα η εφαρμογή της θεωρίας στην πράξη αποτελεί πρόκληση. Τοποθετήθηκαν καινοτόμοι μηχανισμοί προστασίας, οι οποίοι σχεδιάστηκαν αποκλειστικά για το έργο, σε δυσμενείς περιοχές. Η ευθύνη ήταν μεγάλη, αλλά η εμπειρία του να εργάζεσαι για ένα τόσο σημαντικό στόχο είναι μοναδική», τονίζει ξεχειλίζοντας από περηφάνια.
Για τη Μαριάντζελα στη διασύνδεση της Κρήτης βρήκε πλήρη εφαρμογή η εξειδίκευση των σπουδών της, αφού η διδακτορική της διατριβή είχε επικεντρωθεί στη μελέτη των μηχανισμών υποθαλάσσιων ροών και μετακινήσεων και στις επιπτώσεις αυτών στα υποβρύχια καλώδια και αγωγούς. «Ο υποθαλάσσιος χώρος μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου παρουσιάζει μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον, καθώς χαρακτηρίζεται από ανομοιόμορφη γεωμορφολογία, απότομες κλίσεις, βάθη που αγγίζουν τα 1.000 μ. και έντονη κινητικότητα. Πραγματοποιήθηκαν αναλύσεις υψηλής ακρίβειας ώστε να μελετηθεί η συμπεριφορά του καλωδίου λόγω των υποθαλάσσιων ρευμάτων και των μορφολογικών αλλαγών του πυθμένα σε βάθος χρόνων. Ειδικοί μηχανισμοί προστασίας σχεδιάστηκαν αποκλειστικά για το έργο και τοποθετήθηκαν στις κρίσιμες περιοχές», τονίζει και συμπληρώνει, «στόχος μας ήταν όχι μόνο να παραδώσουμε ένα υψηλής ποιότητας και τεχνολογίας έργο αλλά και να εξασφαλίσουμε τη μακρά διάρκεια ζωής του».
Η Μαρία Λάμπρου δηλώνει ευγνώμων που εργάζεται σε ένα περιβάλλον όπως αυτό της Hellenic Cables, που της δόθηκε η ευκαιρία να σταδιοδρομήσει στη χώρα της, αλλά οι φιλοδοξίες της δεν σταματούν εδώ. «Εχοντας μόλις κλείσει τα 30 και εργαστεί σε ένα από τα πιο σημαντικά έργα των τελευταίων ετών θεωρώ ότι πολλοί από τους στόχους που είχα θέσει για τον εαυτό μου έχουν αρχίσει να υλοποιούνται. Ωστόσο, κάθε επιτυχία είναι αφορμή για νέους και πιο φιλόδοξους στόχους. Η διαδικασία της προόδου είναι διαρκής και απαιτεί προσήλωση και πολλή δουλειά», τονίζει έτοιμη σχεδόν για νέες εξερευνήσεις.
Απότομες κλίσεις και βάθος έως 1.000 μ.
Της πρόκλησης της πόντισης του καλωδίου προηγήθηκε αυτή του σχεδιασμού. Οι μηχανικοί της Hellenic Cables ξεκίνησαν τις μελέτες για τον σχεδιασμό των υποβρύχιων καλωδίων για μεγάλα βάθη ένα χρόνο πριν αναλάβουν το έργο της Κρήτης.
Ο σχεδιασμός του καλωδίου έπρεπε να γίνει βήμα βήμα, αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα πολύπλοκα υπολογιστικά μοντέλα για την προσομοίωση των μηχανικών καταπονήσεων και τη διάρκεια της πόντισης του καλωδίου. Αναπτύχθηκαν νέες καινοτομίες και έγινε σημαντικός αριθμός δοκιμών στο εργοστάσιο της εταιρείας για να επιβεβαιωθεί η καταλληλότητα του υποβρύχιου καλωδίου και να πιστοποιηθεί η ικανότητά του να αντεπεξέλθει σε όλες τις μηχανικές καταπονήσεις κατά την εγκατάστασή του, τονίζει στην «Κ» ο Βασίλης Κανάς, Offshore Engineering Manager στο τμήμα Σχεδιασμού Καλωδίων (Cable Engineering) στη Hellenic Cables από το 2019. Απόφοιτος του τμήματος της Πολυτεχνικής Σχολής Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και κάτοχος μεταπτυχιακών τίτλων MBA και ΜSc ξεκίνησε την εργασία του στη Hellenic Cables το 2014 αφού προηγουμένως είχε εργαστεί ως Design Engineer κατά τη διάρκεια της μεταπτυχιακής του διατριβής στην εταιρεία Smit Transformatoren B. V. για 1 έτος περίπου.
«Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις ήταν να σχεδιάσουμε ένα καλώδιο κατάλληλο να εγκατασταθεί σε βάθος 1.000 μ. Αυτό απαιτεί εξειδικευμένη τεχνογνωσία την οποία το τμήμα μας διαθέτει. Η διαδρομή του υποβρύχιου καλωδίου ήταν μια μεγάλη πρόκληση για εμάς, διότι η συγκεκριμένη περιοχή χαρακτηρίζεται από έναν ιδιόμορφο –κυρίως βραχώδη– πυθμένα με απότομες πλάγιες και οριζόντιες κλίσεις. Εκτός λοιπόν από τη βελτιστοποίηση του υποβρύχιου καλωδίου, σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν τρεις διαφορετικοί τύποι εξαρτημάτων με σκοπό την προστασία του καλωδίου κατά μήκος της διαδρομής από εκτεταμένες μηχανικές καταπονήσεις ή μετακινήσεις του στις περιοχές με μεγάλες κλίσεις», τονίζει ο Βασίλης Κανάς.
Η επιλογή της βέλτιστης διαδρομής στον πυθμένα της θάλασσας σε βάθος 1.000 μέτρων ήταν μια ξεχωριστή πρόκληση για τους μηχανικούς της Hellenic Cables. «Πραγματοποιήθηκαν αναλυτικές μελέτες της περιοχής για την επιλογή της βέλτιστης διαδρομής με τις λιγότερο δυνατές ιδιομορφίες του πυθμένα.
Για τον σχεδιασμό των κατάλληλων μέσων προστασίας του υποβρύχιου καλωδίου χρειάστηκαν η ανάπτυξη μοντέλων προσομοίωσης με σκοπό τη βελτίωση των εξαρτημάτων και μετέπειτα η ολοκλήρωση απαιτητικών δοκιμών για την πιστοποίηση της ορθής λειτουργίας τους, λαμβάνοντας υπόψη και τα χαρακτηριστικά του καλωδιακού πλοίου πάνω στο οποίο θα έπρεπε να συναρμολογηθούν και να εγκατασταθούν μαζί με το υποβρύχιο καλώδιο», αναφέρει ο Βασίλης Κανάς με εμφανή αισθήματα ικανοποίησης και περηφάνιας για το αποτέλεσμα.
Η επιτυχής ολοκλήρωση του εμβληματικού έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας, που αποτέλεσε όραμα δεκαετιών, αντικατοπτρίζει ξεκάθαρα αφενός την εξειδικευμένη γνώση και τις περγαμηνές των ανθρώπων που εργάστηκαν και αφετέρου την πρωτοποριακή λειτουργία της εταιρείας που έφερε εις πέρας την εξαιρετικά απαιτητική αποστολή. Η Cenergy Holdings, μέλος της οποίας είναι η Hellenic Cables, απέδειξε ότι όχι μόνο επενδύει στα στελέχη της αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί το κατάλληλο πλαίσιο για την ανάδειξη της σύγχρονης τεχνογνωσίας που διαθέτει και την ολοκλήρωση σπουδαίων εγχειρημάτων παγκόσμιας εμβέλειας. Η Cenergy Holdings, έχοντας τοποθετήσει περί τα 450 εκατ. ευρώ μόνο την τελευταία δεκαετία σε νέες τεχνολογίες, έρευνα και ανάπτυξη, επενδύει ταυτόχρονα συνεχώς και σε εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, συμβάλλοντας καθοριστικά στην αντιστροφή του brain drain. Σήμερα, 350 εξειδικευμένοι επιστήμονες κατέχουν θέση ευθύνης στην εταιρεία, ενώ πάνω από 30 στελέχη επέστρεψαν έπειτα από μια επιτυχημένη πορεία στο εξωτερικό.
ΥΓ. Αυτό το ρεπορτάζ θα ήθελα να το αφιερώσω στην κόρη μου και σε χιλιάδες παιδιά που βρίσκονται στην τελική ευθεία της κούρσας των Πανελλαδικών Εξετάσεων για να ξανοιχτούν στις θάλασσες της γνώσης, που μια μέρα θα αποζημιωθούν για τους κόπους τους και θα τους επιτραπεί να κρατήσουν με σταθερότητα στα χέρια τους το τιμόνι της ζωής τους. Για τα χρώματα που σκόρπισαν στο ζοφερό περιβάλλον της πανδημίας και της «άνυδρης» τηλεκπαίδευσης η αυτοπεποίθηση και η αισιοδοξία της Μαριάντζελας, της Μαρίας και του Βασίλη.
Χρύσα Λιάγγου – www.kathimerini.gr
More Stories
Έρχονται επιτέλους οι πολυπόθητες βροχές – Πρώτη πρόγνωση για τα Χριστούγεννα
Κλειστά τα σχολεία στις 20 Νοεμβρίου – Ο λόγος που δεν θα γίνει μάθημα
Άσκηση πεδίου ”Γεράνεια 2024”